Zowel in 2020 als ‘21 was het weer in de bloeiperiode zeer matig, met lage temperaturen ’s ochtends als de bloemen nectar produceren. Dat is zeer waarschijnlijk ook de reden waardoor de honingopbrengst aanmerkelijk lager is dan op basis van de literatuur kan worden verwacht. De bruto-opbrengsten in beide jaren zijn redelijk vergelijkbaar. De opbrengst lag in 2021 tussen 1400 kg/ha en 2400 kg/ha. Het Russische ras Drushina voldeed daarmee redelijk aan de verwachtingen, gezien het laat zaaien en de slechte omstandigheden voor bestuivers.

De bijenplant bij uitstek

Een belangrijke reden om boekweit weer als gewas in Nederland te introduceren is omdat het ‘de bijenplant bij uitstek is’. Thijs Feijen van de WUR heeft het afgelopen jaar, samen met twee MSc studenten weer onderzoek gedaan naar honingbijen en wilde bijen in en rond de boekweit. "Publicatie is binnen een paar maanden te verwachten, maar ik heb al een concept in kunnen zien." geeft Harry Luring aan. Daarin worden de resultaten van 2020 eigenlijk bevestigd.

Door de bijenkasten slechts een paar weken gedurende de hoofdbloei bij de boekweitpercelen te zetten, concentreren de honingbijen zich volledig op de boekweit en vliegen ze niet of nauwelijks op de wilde planten. Daarmee concurreren ze dus niet met de wilde bijen en kunnen deze ook volop profiteren van het enorme aanbod aan nectar van de boekweit, in een periode dat daarvan verder eigenlijk vrij weinig beschikbaar is.

De ecologen zijn zeer positief over de impact van boekweitteelt op wilde bijen, hommels en andere insecten. Vervolgonderzoek moet meer inzicht bieden of populaties aan wilde bijen en andere wilde insecten zich verder ontwikkelen naarmate boekweit langer in een bepaald gebied geteeld wordt en of bestuiving nog verbeterd kan worden om een hogere productie te halen van zowel korrel als honing. 

Verwerking van boekweit

De verwerking van boekweit was vroeger algemeen in Nederland, maar die faciliteiten (pelmolens) zijn verdwenen. In 2020 moesten we de boekweit uiteindelijk in Polen laten pellen, maar dit jaar lukte dat bij een bedrijf in Nederland. Het pelrendement ligt nog wat lager dan zou moeten, maar de producten (hele korrel, grutten, meel en doppen) zijn van een goede kwaliteit.

De pelmolen wordt in de verwerkingslijn geschoven en kan 4 grootteklassen tegelijk pellen.

Natuurvoedingsmarkt

De biologische boekweit komt via Odin in Marum in de natuurvoedingsmarkt. Dat gaat vooral om de hele korrel. Het bijproduct, de doppen, worden gebruikt als vulling voor gezondheidskussens en yogamatten. Land van Ons is een goede partner, die veel werk maakt van het zoeken naar verwerkers zoals bakkerijen en pastamakers die de boekweit in opdracht verwerken tot een assortiment aan boekweitproducten. De prijs komt overeen met die van vorig jaar en wordt verwerkt in de ‘poolprijs’ voor de boeren die waarschijnlijk tussen de € 1,10 en € 1,20 per kg ligt.

Meer weten over boekweit? Bekijk dan dit filmpje op YouTube!