Het bedrijf van Jacobien Louwes en haar zus Klaziena Louwes ligt in Vierhuizen, vlak aan de kust. We spreken elkaar via Zoom over de uitdagingen van een gangbaar en biologisch akkerbouwbedrijf. We spraken onder andere over onkruid, de spuitmachine, anders kijken, de natuur en iets meer rommel…
door Margot Faber
Het bedrijf van 80 hectare heeft suikerbieten, uien en granen in het bouwplan. Een deel wordt verpacht aan een boer uit de buurt, die er pootgoed teelt. Sinds vorig jaar hebben de zussen een perceel van 14 hectare in omschakeling naar biologische landbouw.
Jacobien Louwes heeft het bedrijf samen met haar zus Klaziena. En ze heeft een maatschap met haar drie dochters die op termijn het familiebedrijf willen voortzetten. De zussen huren veel arbeid in omdat ze zelf niet of nauwelijks meewerken op het bedrijf als het om de teelt gaat. Ze hebben kortgeleden een nieuwe bedrijfsleider ingehuurd nadat de vorige met pensioen ging.
Ze krijgt veel energie van de combinatie van de boerderij runnen en het ontvangen van gasten op de B&B die ze heeft. Vaak zijn gasten erg geïnteresseerd in wat er allemaal bij het telen van gewassen komt kijken. Daarnaast haalt ze veel voldoening uit het werk in het veld, bijvoorbeeld handmatig wieden. Zolang het behapbaar is natuurlijk.
Het bedrijf is altijd al een familiebedrijf geweest, vertelt Jacobien. "In de tijd van mijn grootouders was het een gemengd bedrijf, maar uiteindelijk is het dus een akkerbouwbedrijf geworden. Ik heb het over de jaren steeds grootschaliger zien worden. Ik kan me nog goed herinneren dat er vroeger veel meer gewassen werden geteeld."
"Ik herinner me ook nog dat er vlas geteeld werd. Ik vind dat een prachtig gewas!" Op de vraag of vlas dan een gewas is dat op de wensenlijst staat voor het biologische gedeelte van het bedrijf, was het antwoord volmondig ja. "Maar dat moet natuurlijk wel met een groep boeren en het moet uit kunnen, maar het lijkt me prachtig."
"Ik denk dat we in onze familie sowieso wat meer rommelige boeren zijn. En dat heeft niet zo'n goed imago, maar ik denk dat we er mee moeten leren leven dat er iets meer 'rommel' op het land staat en dat dat ook goed kan zijn."
— Jacobien Louwes (akkerbouwer in Vierhuizen)
Jacobien: "De jongere generatie wil dat graag, maar wij zijn zelf ook enthousiast. Ik heb drie dochters en die zijn alldriel moeder met jonge kinderen. Ze zijn alle drie op hun eigen manier bezig met voeding, gezondheid en natuur."
"Er staat nu luzerne op het perceel. Door de droogte kwam die moeizaam op. Er kwamen enorm veel onkruiden op, zoals kamille en melde. De meldes stonden werkelijk 'torenhoog'! In de gangbare landbouw is het ontzettend makkelijk dat je gewoon de spuitmachine kunt pakken, maar nu moeten we er anders naar gaan kijken. Het is echt een zoektocht."
Je moet heel alert zijn en de natuur eigenlijk steeds net een beetje voor moet zijn. Ontzettend goed en anders kijken naar je gewas… Het is heel spannend,maar dat we er mee bezig zijn en er over nadenken geeft wel een goed gevoel en zal het bodemleven ook ten goede komen. Al moeten we er ook weer geen wonderen van verwachten." Jacobien vertelt ook dat ze al ontzettend veel hebben gehad aan de ervaringen en kennis van andere biologische boeren uit de studiegroep biologische landbouw. En dat bij elkaar op het bedrijf kijken ook enorm helpt.
Over het gangbare deel van het bedrijf zegt Jacobien: "we doen het eigenlijk net als alle anderen, we hebben bieten, uien en granen en af en toe een bloemenrandje. Ik denk dat er ook in de gangbare landbouw steeds meer creativiteit gevraagd wordt van boeren. En wij willen daar graag aan mee doen, maar vanuit onze eigen zoektocht en niet van bovenaf opgelegd."
Als alles mogelijk was,wenst Jacobien dat het bedrijf in de toekomst nog steeds een gezond familiebedrijf is en dat de omschakeling naar biologisch succesvol is geweest. "Het bedrijf zal er een stuk rommeliger uitzien", vult Jacobien aan. "Ik denk dat we in onze familie sowieso wat meer rommelige boeren zijn. En dat heeft niet zo'n goed imago, maar ik denk dat we er mee moeten leren leven dat er iets meer 'rommel' op het land staat en dat dat ook goed kan zijn. Als er maar over nagedacht is."
Dit jaar staat er voor het tweede jaar luzerne op de 14 hectare in omschakeling. Over welke gewassen er uiteindelijk geteeld gaan worden, voert de familie nog gesprekken en het hangt natuurlijk ook af van de markt. Hoe de omschakeling uiteindelijk uitpakt, is nog steeds spannend. Maar de tijd zal het leren.